آیا با ربات می‌توان مریخ را مسکونی ساخت؟

درود فراوان خدمت همه علاقمندان به علم آموزی، مانند شما همراه همیشگی مجله رادیب، همان طور که می دانید ایلان ماسک، علی‌رغم کارهای فوق‌العاده‌ای که تاکنون انجام داده، اولین فردی نیست که رؤیای مسکونی‌سازی مریخ را در سر می‌پروراند. چند دهه پیشتر، کارل سیگن اخترفیزیکدان برجسته آمریکایی بر این واقعیت تأکید داشت که انسان‌ها باید پیش از آنکه زمین دوباره در «تیررَس» برخورد سیارک‌ها در منظومه‌ی شمسی قرار گیرد، به گونه‌‌ای چندسیاره‌ای تبدیل شوند.

با وجود اینکه سیگن دیگر در میان ما نیست، اما پروفسور میچیو کاکو فیزیکدان نظری مشهور و آینده‌نگر آمریکایی، از دانشگاه سیتی کالج نیویورک در طی مصاحبه‌ی ویدئویی با برنامه‌ی Big Think در یوتیوب می‌گوید اهرم هدایت سفرهای میان سیاره‌ای اکنون در دستان ایلان ماسک( بنیانگذار پرآوازۀ شرکت اسپیس ایکس) است تا به رؤیای تمدن فرافضایی سیگن جانی دوباره بخشد.

طرح‌های ایلان ماسک برای مسکونی‌سازی مریخ با وجود ربات‌های خودتکثیرشونده کاملاً امکان‌پذیرند

کارل سیگن در سال ۱۹۹۶ درگذشت، اما اهمیت رؤیای او برای سکونت انسان‌ها در فراسوی زمین با افزایش تهدیدهای جهانی بیش از پیش آشکار می‌شود. تهدیدهایی نظیر تغییرات آب و هوایی، همه‌گیری کووید-۱۹ و سایر عواملی که شکنندگی حیات مبتنی بر یک سیارۀ منفرد را نمایش می‌دهند.

سیاره‌ زمین تاکنون دست‌کم پنج دورۀ انقراض بزرگ را تجربه کرده است و اگر این واقعیت به اندازه‌ کافی شما را نگران نمی‌کند بهتر است این گفته‌ی سیگن را به خاطر آورید: «احتمال برخورد دنیای کوچکی با زمین که بتواند تمدن انسان را تهدید کند در قرن آینده چیزی کمتر از یک در هزار است. در حالی‌ که احتمال مرگ تصادفی در صانحۀ سقوط یک هواپیمای تجاری یک در دو میلیون است.»

ایلان ماسک دربارۀ مشکل برخورد سنگ بزرگ به زمین هشدار می‌دهد

در اینجاست که پروفسور کاکو وارد صحنه می‌شود. او معتقد است که ایلان ماسک می‌تواند رویای کارل سیگن را با روشی خلاقانه‌تر و واقعی‌تر تحقق بخشد. کاکو گفت:« تلاش‌های امروز ماسک در برابر تهدیدهای جهانی که اینک انسان‌ها با آن‌ها مواجه هستند مناسب‌تر از کارهایی است که در سال ۱۹۹۶ انجام شده‌اند.»

برای مثال، ماسک در سال ۲۰۱۹ توییت کرد: «سرانجام سنگی بزرگ به زمین برخورد خواهد کرد». او بر این واقعیت مهم تأکید کرد که زمین هیچ سازوکار دفاعی مناسبی برای محافظت از انسان‌های ساکن سیاره ندارد.

انواع مختلف موشک‌ها می‌توانند ما را به مریخ برسانند

کاکو گفت: «برای اینکه حیات خود را بیمه کنیم باید مطمئن شویم که انسان‌ تبدیل به گونه‌ای شده‌ است که می‌تواند روی دو سیاره ساکن شود. این دقیقاً همان چیزی است که کارل سیگن می‌گفت و البته، ایلان ماسک اکنون با صحبت دربارۀ گونه‌‌ی چند سیاره‌ای به این رؤیا جان تازه‌ای بخشیده است. او می‌خواهد کلونی‌ای متشکل از یک میلیون انسان را با موشک‌‌هایی به مریخ بفرستد که با سرمایه‌گذاری بخش عمومی و خصوصی ساخته می‌شوند. این پرتابه‌ها شامل موشک‌های همجوشی، موشک‌های همجوشی رَمجت نظیر راکت‌های پادماده هستند.»

ربات‌های خودتکثیرشونده می‌توانند شهرهای انسان‌ها را روی مریخ بنا کنند

با وجود این، کاکو چالش‌های عظیمی را که انسان در راه مسکونی‌سازی مریخ با آن‌‌ها مواجه خواهد شد نادیده نمی‌گیرد. یکی از این موانع هزینه نجومی سفر به مریخ است. حتی اگر ثروتمندترین انسان روی زمین باشید (کما اینکه ماسک چنین است)، سفر به مریخ می‌تواند سرمایه‌گذاری مالی هنگفتی را به شما تحمیل کند.

برای کاهش هزینه‌های مالی، کاکو فکر می‌کند که روش کارآمدتر شامل ارسال ربات‌ها به سیارۀ سرخ است. در مریخ ربات‌ها می‌توانند سکونت‌گاه‌های محلی را برای فضانوردان آینده برپا کنند

تلاش ایلان ماسک برای سکونت انسان در مریخ شاید گونه‌ی انسان را از خطر انقراض محافظت کند

کاکو افزود: «یک ربات خودتکثیرشونده می‌تواند به دو روبات و آنگاه به ۴، ۸، ۱۶، ۳۲ و ۶۴ ربات تکثیر شود و سپس این فرآیند آن‌قدر ادامه می‌یابد تا اینکه ارتشی از روبات‌ها در اختیار دارید که می‌توانند شهرهایی روی مریخ بنا کنند. به همین دلیل است که می‌گویم در نهایت سرنوشت ما در فضا رقم می‌خورد چون طبیعت و قوانین فیزیک سرانجام حکم مرگ انسان را صادر می‌کنند.

حالا که تقریباً یکسال از شیوع فراگیر کووید-۱۹ می‌گذرد و بشریت نیز در آستانه‌ی فاجعه‌ی تغییرات اقلیمی قرار دارد، به آسانی می‌توان مأیوس شد و وضعیت موجود را به عنوان “شرایط طبیعی نوین” پذیرفت.» اما بر طبق نظر پروفسور کاکو، ایدۀ ایلان ماسک برای تحقق رؤیای کارل سیگن به منظور تبدیل انسان به گونه‌ی میان سیاره‌ای اکنون بیش از پیش ضروری است چون آیندۀ درخشان‌تری را نوید می‌دهد – و اگر این آینده‌ درخشان شامل همه نشود، دست‌کم گونه‌ی انسان از آن برخوردار خواهد شد.

منبع: مجله رادیب